Van de Luberon naar Parijs

Woensdag 26 augustus staat met potlood en een vraagteken aangeduid in mijn agenda. Die avond presenteert Isabelle Rossaert om 19u30 haar romandebuut Dat is wat ik bemin (Uitgeverij Cossee/Van Halewyck) in Barboek. De lof van die Leuvense boekhandel hebben we hier al eens uitgebreid gezongen. Schrijfster, journaliste en schrijfdocent Isabelle Rossaert is een vriendin met wie ik samenwerk(te) bij Psychologies en Triple P, het opvoedmagazine van de provincie Antwerpen. En Dat is wat ik bemin is (volgens de flaptekst…die deze keer niet overdrijft) ‘een boek over schoonheid op onverwachte plaatsen en over het ontstaan van mythen en legendes’ alsook ‘een sfeervol romandebuut over de levensreddende kracht van verhalen –

omdat het idee van wat had kunnen zijn meestal sterker is dan iedere realiteit.’

Kortom: drie steengoede redenen om 26 augustus present te tekenen op de boekpresentatie van Dat is wat ik bemin. Vanwaar dan dat vraagteken in potlood in mijn agenda? Als je mij hier achter de computer zag zitten, zou je de vraag niet stellen. Iemand die een kleine 9 maanden geleden op haar kalender 7 september omcirkelde als ‘uitgerekende datum’, moet nu eenmaal voorzichtig zijn met plannen maken in de dagen voor haar bevalling. Gelukkig had ik twee weken geleden de kans om Isabelle te feliciteren met haar uitstekende debuut, toen ik haar voor enkele auteursportretten voor mijn lens had. Een paar van die foto’s toon ik hier vandaag, vergezeld van vier argumenten waarom Dat is wat ik bemin het dubbeldik verdient om door jou te worden gelezen.

Je houdt van Parijs

Dat is wat ik bemin is een korte roman (160 p) in twee delen. Het eerste deel speelt zich af in Parijs, tussen september 1997 en januari 1998.

We volgen Valérie, een meisje uit het ruige Luberongebergte in de Provence dat aan de Sorbonne in Parijs kunstgeschiedenis komt studeren.

Wie van Parijs houdt (en dat doen wij) zal z’n hart ophalen aan de mooie beschrijvingen van de stad en z’n kunstwerken. Zo heeft Valérie een heel persoonlijke band met het wandtapijt ‘De dame en de Eenhoorn’ in het Musée Cluny.

Je houdt van duistere beschrijvingen en een scheut mysterie

Veel beschrijvingen hebben een donkere, licht dreigende ondertoon – Valérie is immers naar Parijs gevlucht na een ongelukkig voorval tijdens een everzwijnenjacht in haar thuisstreek. Daarbij kwam een jonge man, Max, om het leven.

Waarom weet Valérie dat ze niet bestemd was om de vrouw van Max te zijn?

Als Valérie één ding van het jachtongeval heeft geleerd, dan is het wel dat onze beschaving een dun laagje is – zoals ze in deze dagboeknotitie (p29 in de roman) beschrijft:

‘In de kerk van Saint-Étienne-du-Mont, in het hart van de oude stad, staat een prachtig beeld van de Heilige Geneviève. Ze was een van die jonge vrouwen uit de vroegste middeleeuwen die het huwelijk weigerden. Het kon je dood betekenen, op die manier het gezag van je vader tarten. Ze is de patroonheilige van de stad. Er worden kaarsen gebrand, er wordt dankbaar in een boek geschreven. De schrijn is een grote glazen kist met goudkleurig koperwerk, het zou de kist van Sneeuwwitje kunnen zijn. En weet je wat er in die kist zit? De tombesteen. De steen waar ooit het lichaam van de heilige onder heeft gerust. Meer is er niet. De revolutionairen hebben haar stoffelijke resten in 1793 verbrand op het plein waar nu het stadhuis staat.

Het is een lege schrijn, een schrijn met een steen erin. En waar de steen gebroken is hebben spinnen een web gesponnen dat zo stevig is dat het het stof van eeuwen torst. Zwarte vliezen overbruggen de breuklijnen in die steen, een lijkwade van spinnenzijde over leegte, en daar is het, bij die leegte, dat mensen gaan bidden,

dat ze zelfs brieven in de spleten van de glazen kist laten glijden met hun verzoeken erin. Het laagje cultuur is zo dun, zo dun als het zwarte vlies over de lege tombe van Sainte-Geneviève.’

Je leeft graag mee met levensechte, imperfecte personages

Valérie is een jong maar complex personage. Ze verloor op jonge leeftijd haar moeder. Ze is gevoelig, soms eenzaam, ambitieus en gereserveerd. Ze is razend enthousiast wanneer ze de kans krijgt om onder begeleiding van twee ervaren journalisten een krantenstuk te schrijven over haar favoriete kunstwerk (De dame met de Eenhoorn, of wat dacht je) … Valérie legt zichzelf in haar tekst en dus komt de botte feedback van één van de journalisten extra hard aan. Maar ze leert wel uit het voorval – een slagzin die ik zou durven inkaderen:

Schaamte is de slechtste leermeester

Uiteindelijk groeit er zelfs iets tussen Valérie en de andere journalist, Jean-Michel.

Je leest zorgvuldig, zodat een ontknoping subtiel mag zijn

Het tweede deel van de roman speelt zich af in de zomer van 1998, in Cucuron, het geboortedorp van Valérie. Jean-Michel is hier alleen naartoe gereisd omdat zijn relatie met Valérie geen toekomst lijkt te hebben wanneer hij haar verleden niet begrijpt. Jean-Michel praat met dorpsbewoners, wandelt de berg op naar de plek waar twee gedenkstenen staan – één voor ‘jager’ Max, één voor het everzwijn Camille – en puzzelt langzaam maar zeker de gebeurtenissen op die noodlottige everzwijnenjacht in elkaar.

Dat is wat ik bemin is een compacte, perfect gepolijste vertelling die zich met een grote vanzelfsprekendheid presenteert. Isabelle Rossaert switcht moeiteloos tussen Parijs en de Luberon, tussen haar mannelijke en vrouwelijke verteller, tussen literaire beschrijving en levendige dialoog.

Deze roman komt uit een pen die zich jarenlang gescherpt en verfijnd heeft, en daardoor klinkt alsof schrijven moeiteloos gaat.

PS: Isabelle Rossaert geeft één gesigneerd exemplaar weg van Dat is wat ik bemin. Vertel in de reacties hieronder waarom jij dit moet krijgen. We maken de winnaar op 20 augustus bekend via Facebook.

PPS: Zin om op woensdag 26 augustus om 19u30 de boekpresentatie in Barboek bij te wonen? Meld je aan bij lise@vanhalewyck.be voor een avond vol muziek, literatuur en gelijkgestemde boekenzielen.

PPPS: Fotografeer eens een boek