Column

Lanceer die schrijfcarrière!

Geen nieuwe editie van onze columnwedstrijd deze zomer. Maar wél tips en inspiratie om je teksten naar een hoger niveau te tillen. We vragen advies aan enkele opvallende deelnemers van de afgelopen jaren. Vandaag is dat Barry Black, wiens ‘Ode aan de vrouw‘ nog altijd een topfavoriet van de redactie is. Zeven jaar en 500 (!) columns na zijn overwinning weet Barry: “Lezers zijn niet dom, maar wel lui. Veel columns zijn een stuk te lang.”

Berry, je won in 2017 de 1e prijs in onze columnwedstrijd. Waar stond je toen in je schrijverscarrière en wat betekende de erkenning voor jou?

In 2017 was ik: minder wijs, wat minder grijs en nog niet in bezit van de eerste prijs. Het winnen daarvan gaf mij veel vertrouwen: het gevoel dat je echt iets kunt op schrijfgebied. Dat heeft veel geholpen bij andere schrijfactiviteiten. Het bericht van het winnen van de columnwedstrijd werd ook gedeeld door mijn werkgever, op de website van mijn sportvereniging, enz.

Opeens zien mensen je als een columnist en is de meest gestelde vraag: ‘Komt dit in je column?’  

Wat heb je sindsdien zoal uitgespookt op literair vlak? Hoe pakte je de uitbouw van je schrijfcarrière aan?

Met die eerste prijs op zak zocht ik naar meer wedstrijden en kwam terecht bij Metro. Zij hielden een doorlopende wedstrijd waarbij iedere dag de beste column in de papieren krant werd geplaatst.

Je won dan ook een klein geldbedrag (mocht de Belastingdienst dit lezen, ik bedoel ‘een klein aantal knikkers’) en die krant had een bereik van 2 miljoen lezers.

Na corona ging de krant verder als digitaal platform www.metronieuws.nl met bijbehorende nieuwsbrief. Door regelmatig columns in te sturen en steeds netjes te reageren op de e-mails van de redacteuren leerden ze mij kennen. Je bouwt dan een soort band op. Nu wordt elke column die ik instuur op de website geplaatst en regelmatig in de wekelijkse nieuwsbrief.

Ook zijn er via andere wegen een aantal columns van mij in verzamelbundels met meerdere auteurs verschenen.      

Naast de columns heb ik op freelancebasis geschreven voor websites (dat wordt zwaar onderbetaald) en voor vaktijdschriften (dat wordt zwaar overbetaald).

Momenteel heb ik de eerste versie van mijn boek af en maak die nu gereed om voor te leggen aan literair agenten en uitgeverijen. Daarover hopelijk volgend jaar meer.

Intussen ben je een zeer ervaren columnist. Welke stijlwetten of schrijftips zou je geven aan beginnende auteurs?

Ik schat dat ik rond de 500 columns heb geschreven. Die zijn zeker niet allemaal geplaatst. Veel ervan zijn geschreven als oefening of als input voor later. Als je structureel bezig wil zijn met schrijven, zorg er dan voor dat je dan altijd pen en papier bij je hebt.

Op een telefoon schrijven kan ook, maar het risico op afleiding is dan wel heel groot. En verder… oh wacht even, ik krijg net een kattenfilmpje binnen, ben zo terug…

Als je columns wil schrijven, zoek dan allereerst een open podium. Je kan wel op een eigen site of blog je stukjes plaatsen, maar het motiveert veel meer als je weet dat je een wat groter bereik hebt. Zelf ben ik ooit begonnen met het schrijven van columns op Hyves, een soort Nederlandse variant van Facebook. Daar kon ik zien dat mijn stukjes door gemiddeld 1500 mensen gelezen werden. (Hyves werd later voor € 13.000.0000,- opgekocht door een groot Nederlands mediaconcern, vrijwel direct daarna ingehaald door de echte Facebook en stopte binnen twee jaar na de verkoop, oeps).

Als je een podium hebt is het belangrijk om eerst na te denken over het doel van je column. Een column is in mijn beeld voornamelijk geschikt voor twee doelen: opinie (of het beïnvloeden daarvan *gemeen lachje*) of om mensen te laten lachen. Schrijf je ze om een andere reden, vraag je dan af of een ander format niet beter is, zoals artikelen of blogs.

En het is een open deur (of zelfs een gapend gat in de muur), maar: schrijven is schrappen. Veel columns die ik lees zijn veel te lang. Niet alleen qua totale hoeveelheid tekst, maar ook qua zinsopbouw. Daar hebben lezers moeite mee. Lezers zijn zeker niet dom, maar wel lui. Een te lange column vraagt te veel van hun tijd.

Een goede lengte is rond de 400 woorden (en ja, Hottentottententententoonstelling telt als één woord). Is je column langer, splits deze dan in twee columns.

Lees na het schrijven van je column de zinnen nogmaals en haal alle overbodige woorden weg. Beschrijf handelingen actiever in minder woorden, bijvoorbeeld: ‘Ik ging naar huis’ in plaats van ‘Ik ben naar huis gegaan’. Dan wordt je tekst strakker en leest ie prettiger. (Nu ik het teruglees is deze tekst eigenlijk ook al te lang, lekker dan, daar gaat de geloofwaardigheid).

Bedankt, Berry, voor je antwoorden. En voor je nieuwe tekst die morgen op deze blog verschijnt.