Boeken en bubbels met Sven Gatz en Peter Terrin

“Schrijvers mogen nooit soldaten worden in het leger van de creatieve industrie,”

zo sluit minister Sven Gatz het vraaggesprek af over het hachelijke evenwicht tussen de gesubsidieerde en de ondernemende schrijver. Artiesten moeten zichzelf verkopen, volgens Gatz maar dat mag niet ten koste gaan van de creativiteit. “In elke sector maak ik hetzelfde mee. Ook in de brouwerswereld (Gatz verliet enkele jaren de politiek voor een functie als Directeur van de Unie van de Belgische Brouwers) hing er een spanning tussen budget en belangen.”

Hoewel het zondagochtend is, hang ik niet voor de Zevende Dag, maar bevind ik me – geflankeerd door de boekenknecht – in Herentals voor een matinée met Boeken en Bubbels, gemodereerd door mijn allerbeste vriendin Katrien. Eerste gast is de minister van Cultuur, Jeugd, Media en Brussel die het Kempense publiek – na een uitwijding over meer of minder subsidies – drie leestips geeft.

• Napoleon. De schaduw van de revolutie (De Bezige Bij). De minister las dit boek van francofiel Bart Van Loo op vakantie in Corsica waar de kleine keizer werd geboren. Gatz is bijzonder geïntrigeerd door de figuur van Napoleon en vraagt zich af: “Waarom waren zo veel mensen bereid om voor hem te gaan vechten?”
•  Suikerspin van Erik Vlaminck (Wereldbibliotheek). Deze geschiedenis van een kermisfamilie met attracties als een aaneengegroeide tweeling is volgens Katrien al regelmatig aan bod gekomen op de sofa van Boeken en Bubbels. Het hoeft dan ook niet te verbazen dat Vlaminck in april samen met Gène Bervoets te gast is in de Herentalse Lakenhal. Gatz noemt de roman een slow burner, een roman met een extreem lange houdbaarheidsdatum.
• Drang (Manteau). Schrijver Yannick Ottoy is een persoonlijke vriend van de minister en heeft volgens hem “een mooi huis” bijeen geschreven, in vergelijking tot de “twee andere kathedralen van boeken”. Ottoy verdiepte zich voor zijn debuut in de nasleep van het Heizeldrama en de faliekante samenwerking tussen de toenmalige rijkswacht en politie.

Als de minister al had gedacht dat het politieke debat mooi was afgewend, dan was dit buiten de tweede Boeken en Bubbels gast, Peter Terrin gerekend. Met een gedreven pleidooi voor een apart televisieprogramma over boeken zet de schrijver van Post Mortem en Monte Carlo meteen de toon. “Misschien moeten we hier maar een camera hangen”, grapt Katrien. Niet eens zo’n slecht idee want in een niet zo ver verleden was Katrien het boekenmeisje van RTV.

Terrin is er de man niet naar om bitter te doen over zijn luizige schrijversbestaan. Tegenwoordig kan hij immers leven van zijn schrijversschap en dat was ooit toch anders. Hij handelde in levensverzekeringen, vulde rekken in de supermarkt en verkocht zelfs marmer om rond te komen. Zijn ouders vonden het onbegrijpelijk dat hun zoon kunstenaar wilde worden en zijn bedrijfswagen opgaf. Maar dat bijklussen was normaal voor zijn generatie schrijvers:

“Dimitri heeft nog rondgereden met pizza’s toen ik OCMW-maaltijden bezorgde. Vroeger had je drie boeken nodig om door te breken. Tegenwoordig verwachten schrijvers en uitgeverijen dat je boek onmiddellijk inslaat.”

Terrin – naar eigen zeggen de beste vertegenwoordiger van zijn eigen boeken – neemt het Herentalse publiek mee naar het Monte Carlo van van ’68, “een tijd waarin er nog geen iPhones bestonden” en de heldendaad van een racepiloot dus ongemerkt passeerde. Hij wijdt uit over de “50 tinten grijs van het leven”, die hij zo graag wil tonen door in het hoofd van een personage te duiken en hij heeft het over de verleidingen van het internet: “Vroeger rookten schrijvers, nu belonen ze zichzelf met vijf minuutjes surfen. Ik heb de computer radicaal uit mijn schrijfkamer verbannen want ik verloor er teveel tijd mee.” Terrin schrijft nu met een typemachine. Dient hij dan getypte vellen papier vol typex in bij de uitgeverij? Nee, hij scant zijn documenten achteraf weer in via OCR-technieken.

Over zijn nieuwe roman die in het najaar verschijnt, licht Terrin maar een tipje van de sluier op:

“Dit keer zal de literatuur in de paragrafen zitten, in Monte Carlo zat die op zinniveau. Het wordt een veel ruwere en grotere roman.”

Afsluiten doet Boeken en Bubbels met slam poet Sascha Reunes. “Krachtig en ontroerend”, vond de verzamelde fanclub van Katrien! En daar kan ik het alleen maar mee eens zijn. Oordeel zelf!

Afsluiten doen we – zoals het hoort – met een glaasje bubbels! Zo mag zondagochtend er altijd uitzien.