Interview

Niemand is ooit verloren – Catherine Lacey over eigenliefde

Don’t eat, don’t pray, don’t love. De Amerikaanse Catherine Lacey (31 jaar) schrijft in haar debuutroman Niemand is ooit verloren over de ontsnappingspoging van een labiele vrouw aan zichzelf.

Elyria vertrekt op een dag met de rugzak naar Nieuw-Zeeland zonder iets te vertellen aan haar echtgenoot en trekt zo in één beweging de stekker uit haar leven. Haar bestemming is het afgelegen huis van een schrijver die ze maar één keer heeft ontmoet. Ze reist al liftend en blind voor mogelijke gevaren. Ze stapt in wagens bij mannen van ‘wie ze zeiden dat ik uit de buurt moest blijven maar bij wie ik niet uit de buurt blijf’ en probeert met haar isolement en ennui het ‘wildebeest’ in haar hoofd te verjagen.

img_1243

De verhaallijn ‘jonge vrouw stapt uit haar huwelijk en reist op haar eentje’ lijkt misschien de zoveelste variant op het populaire Eat, pray, love maar niets is minder waar. Elyria probeert niet om zichzelf te vinden, ze wil geen plan hebben maar doet net pogingen om zichzelf te verliezen. Ze haat het om ‘voorgoed in mezelf dichtegenaaid te zitten.’ Al snel blijkt dat haar jeugd met een alcoholverslaafde moeder en de zelfmoord van haar stiefzus Ruby haar blijven achtervolgen, in haar huwelijk en op reis.

Catherine Lacey kruipt met een groot psychologisch inzicht in het hoofd van een getraumatiseerde vrouw die niet meer kan functioneren in het dagelijkse leven en die nooit over haar verlies is heen geraakt. Tevens is Niemand is ooit verloren het verhaal van een relatie waarin de partners elkaar niet konden redden en een vrouw die ‘niet wist hoe het moest: weggaan op een volwassen manier.’ Lacey vertelt deze pijnlijke geschiedenis op een aangrijpende manier door zwarte humor en poëtische passages elkaar te laten afwisselen.

Niemand is ooit verloren is één van mijn favoriete romans van het afgelopen jaar. Toen ik een derde schrijfster zocht voor mijn reeks over schrijvers en eigenliefde, heb ik dan ook niet lang geaarzeld. Catherine Lacey mag het rijtje met Ruby Wax en Lize Spit vervolledigen.

highresgardner

Catherine Lacey: “Elyria, mijn hoofdpersonage kan op geen enkele productieve manier voor zichzelf zorgen en ziet zichzelf daardoor ook niet graag. Ze volgt haar impulsen door weg te lopen. Drastische beslissingen zijn nooit goed. Zelf kan ik wel goed zorg dragen voor mezelf maar ik vind het boeiend om te zien hoe iemand met dezelfde achtergrond als ik reageert. Ik stel me voor dat ik net als Elyria zou vluchten als ik bepaalde issues zou onderdrukken of als ik me niet kon uiten. Op een indirecte manier leer ik heel veel van mijn personages. Er is altijd interactie tussen de twee levens zonder dat mijn boek autobiografisch is. Wat er met Elyria gebeurde, had tijdens het schrijfproces een impact op mijn leven en omgekeerd.

Door te schrijven en me in te leven in haar gedachten heb ik mezelf beter leren kennen. Dankzij die zelfkennis ben ik mezelf liever gaan zien. Therapie is waarschijnlijk een directere manier om tot inzichten te komen, maar voor mij werkt het schrijven.

Mijn sleutel voor eigenliefde is ontspullen. Ik ben regelmatig verhuisd en heb vaak zaken moeten wegdoen. Als je een nieuw pad wil inslaan in je leven, is dat noodzakelijk. Hoe minder je bezit, hoe meer ruimte je hebt om te bestaan als persoon.

Reizen helpt daarbij. Niet dat ik mezelf heb ‘gevonden’ door te reizen maar door onderweg te zijn heb ik wel geleerd hoe klein en nietig mijn plaats is in de wereld. Ik heb ontdekt dat je overal in de wereld zielsverwanten kan vinden.

Ik probeer ook voor mezelf te zorgen door gezond te eten, door diepgaande gesprekken aan te gaan met mijn naasten en door veel te wandelen. Dat helpt om mijn hoofd leeg te maken.

Dagelijkse rituelen zijn voor veel schrijvers het geheim tot zelfzorg en eigenliefde. Het is allemaal niet spectaculair maar het helpt.

Als tiener dacht ik dat ik heel bewust bezig was met mijn lichaam maar eigenlijk ging het gezonde eten gewoon over dun zijn. Ik deed het voor anderen. Door ouder te worden realiseer je je waar het om draait. Ook als schrijver ging ik vroeger in overdrive door naar alle lezingen en feestjes te gaan. Nu weet ik wat goed is voor mij. Ik weet wat me energie geeft en ook wat energie zuigt. In New York is het heel gemakkelijk om elke avond een interessant event bij te wonen. Nu probeer ik bewust te kiezen. Ik voel me in balans in Brooklyn waar er ruimte is. Manhattan is veel te intens en vermoeiend voor mij.”

Catherine Lacey, Niemand is ooit verloren, Das Mag Uitgevers

Deze recensie verscheen in het juninummer van Psychologies, het interview in het zomernummer.